Slenteraar

Enige tijd geleden ben ik in aanraking gekomen met het werk van André Breton, de grote man achter het surrealisme. Ik raakte gefascineerd door zijn ideeën over het schrijverschap. Volgens André moet je als schrijver in een soort droomtoestand terecht zien te komen en jezelf vervolgens volledig overgeven aan de zinnen die spontaan in je gedachten opduiken – of zoals hij het zo mooi zegt: ‘de zinnen die tegen het raam kloppen.’

‘Er is een man in tweeën gesneden door het raam.’

Ik wil dat er zinnen tegen mijn raam kloppen. En ik heb lang gedacht dat de trein de perfecte plek was om die zogenaamde droomtoestand te bereiken. Het bleek echter allemaal niet zo makkelijk. De eerste zin die mijn vriend André al dromende hoorde, was: ‘Er is een man in tweeën gesneden door het raam.’ Kijk, dat is mooi. Ik, daarentegen, ben nog niet verder gekomen dan het poëtische: ‘Koeien op de rails, dat moeten we niet hebben.’ Dat was, vanzelfsprekend, op het traject Groningen – Leeuwarden.

Mijn tweede serieuze poging tot droom-formuleren ondernam ik tijdens een reis van Amersfoort naar Groningen. Mijn plan werd echter bruut verstoord door een meisje dat naast me zat en vastberaden was om treinvrienden te maken. Nadat ze me had verteld dat ze Geneeskunde studeerde, niét op kamers wilde en van ‘Het Kleine Huis op de Prairie’ hield, richtte ze haar gretige blik op een hond die schuin tegenover ons zat (op de grond, tussen de voeten van zijn slapende baasje. Niet alleen en op een stoel).

Opeens vroeg het meisje met een harde, schelle stem: ‘Hé, hoe oud is die hond? Hoe oud is ‘ie? Hoe oud is die ho-hond?’ De hond keek schaapachtig onze kant op – best wel bijzonder – maar het baasje sliep onverstoorbaar door. ‘Hoe oud is die hond? Hé? Mijn juf had vroeger ook een hond, die nam ze wel eens mee de klas in. Heel leuk was dat, hihi. MAAR HOE OUD IS DIE HOND DAN?’

Ze klopten niet tegen de ramen – ze gingen door merg en been.

Mijn god, dat waren nog eens zinnen. Luid en duidelijk. Ze klopten niet tegen de ramen; ze gingen door merg en been. Dit was vast niet wat André bedoelde, maar wat was het prachtig. Grijnzend nam ik een besluit: voortaan zit ik niet in mijn hoofd, maar luister ik naar het geschreeuw. Zelfs in de trein.